Introductie

Buro 1075 heeft de opdracht aangenomen om het Omgevingsmanagement op Plein 40-45 uit te voeren. Binnen de werkzaamheden lag de nadruk op duurzame en circulaire oplossingen voor reststromen van de markt, het versterken van de organisatiegraad van ondernemers en werken aan een beter imago voor het gebied. Een belangrijk project gerealiseerd door inzet van Buro 1075 is het Zero Waste Lab.

Het Zero Waste Lab is per januari 2021 het afval en inzamelingsstation van de markt op Plein 40-45. Binnen de gemeente Amsterdam is dit nu al het schoolvoorbeeld van een project dat buttom up opgezet is en duurzaamheidsdoelstellingen in zich heeft die als basis gaan dienen voor toekomstige projecten.

Markten vormen vaak het bruisende hart van een wijk. De levendigheid en de sociale functie worden alom geprezen. De markt is voor velen nog steeds een plek waar je gulden een daalder waard is.

‍

Door de bedrijvigheid op markten ontstaat er ook veel (zwerf)afval. Kleine marktkooplieden hebben meestal geen individueel afvalcontract en zitten aan het einde van de dag met hun afval in de maag. Dat (bedrijfs)afval verdwijnt veelal in de particuliere afvalcontainers in de wijk of wordt simpelweg achtergelaten op het marktterrein. Veel gemeentelijke afvaldiensten zitten al jaren met hun handen in het haar om oplossingen te bedenken voor het bedrijfsafval van de markten. Zo ook op Plein 40-45. De markt op Plein 40-45 bestaat al sinds de jaren 60 en kende een zelfreinigend karakter. Alle marktkooplieden dienden zorg te dragen voor hun eigen afval. In de praktijk bleek dat al het marktafval op het marktterrein beef liggen of in de particuliere containers verdween. Er is in goed overleg met de marktkooplieden besloten om een eigen afval faciliteit te creëren.

Al het afval diende op een afgesproken manier aangeleverd te worden. De afvalberg werd zichtbaar en was gigantisch (zie foto hierboven). De grootste afvalstromen werden inzichtelijk gemaakt en hiervoor werd een nieuwe (circulaire) bestemming gevonden. Voorheen verdween al het marktafval in de verbrandingsoven van het AEB. Nu werd door de marktkooplieden gezocht naar nieuwe duurzame en soms circulaire oplossingen.

Conclusie

En zo ontstond het Zero Waste Lab. Het resultaat van deze interventie is dat er een nieuwe afvalfaciliteit ingericht is nabij de markt. De hele dag door kunnen marktkooplieden hier hun afval kwijt. Er is ruimte ingebouwd voor pallets, plastic kratjes, karton, restafval en het GF afval. Elke marktkoopman krijgt een van tevoren aantal afgesproken kliko’s waar het GF afval in wordt gedumpt.

Het GF wordt verwerkt tot biogas en compost. De pallets en de plastic kratjes gaan terug naar het Food Center (groothandel). Door deze interventie wordt op jaarbasis ca 300.000 kg GF afval verwerkt tot biogas en keren ruim 2000 pallets terug naar het Food Center. Binnen dit project zijn er ook bewustwordingscampagnes georganiseerd om food upcycling onder de aandacht te brengen.